آموزش الکترونیکی
آموزش (یادگیری) الکترونیکی یا آموزش و پرورش اینترنتی (برخط) (به انگلیسی: electronic-learning) رشته ای است که از پیدایش اینترنت و گسترش این پدیدة فناوری و استفاده از قابلیت های آن ایجاد گردیده است و در حقیقت تکامل شیوه آموز از راه دور برطرف کننده نیاز انسان های پرس وجوگر و خواهان یادگیری با توجه اختیاری بودن زمان و مکان است. آموزش الکترونیکی امروزه توجه بسیاری از دست اندرکاران آموزش را به خود جلب نموده و از مباحث و مصارف بسیار اساسی در اینترنت است. کوته نوشته های مثل (CBT(Computer-Based Training, (IBT (Internet-Based Training یا (WBT (Web-Based Training به عنوان مترداف آموزش الکترونیکی به کار برده میشوند.
تاریخچه و تعریف
مدت ها کتاب اصلی ترین منبع اطلاعاتی در امر آموزش محسوب می شد، اما تحولات و پیشرفت های سریع فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال های اخیر سبب شده است بسیاری از جنبه های زندگی بشر دستخوش تغییرات بنیادین شده و مفاهیم جدیدی شکل گیرد. یکی از حوزه های که از این مهم متأثر شده، آموزش و فراگیری است که بسیاری از محدودیت های آن امروزه به واسطه پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات در حال از بین رفتن است. آموزش الکترونیکی یکی از زمینه هایی است که استفاده از آن به جهت ارتقای کیفیت آموزش اجتناب ناپذیر است.
یادگیری الکترونیکی شکلی از یادگیری می باشد که از طریق ابزارهای الکترونیکی متنوع (اینترنت، اینترانت، اکسترانت، شبکه های ماهواره ای نوارهای صوتی و تصویری، تلویزیون محاواره ای و سی دی رام ها) عرضه و با شیوه های مختلف (خودگردان، کنترل به وسیله آموزشگر) کنترل می شود و به وسیله ساختارهای گوناگون (دوره ها، ماژولها، فعالیتهای یادگیری کوچک) اجرا می شود، و اجرای آن بدون محدودیت جغرافیایی و زمانی (یادگیری هم زمان/ غیر هم زمان) می باشد.
آموزش برخط در ایران
اولین مرکز آموزش الکترونیک در ایران که به صورت رسمی مدرک مورد تأیید وزارت علوم را صادر نمود، مرکز آموزش الکترونیک دانشگاه علم و صنعت ایران بود. در کنار این دانشگاه دولتی، دانشکدۀ مجازی علوم حدیث (http://vu.hadith.ac.ir ) به عنوان یک دانشگاه غیردولتی موفق شد نخستین دورۀ آموزشی خود را در سال 1383 در بستر شبکۀ اینترنت اجرا کند و پس از کسب مجوزهای قانونی لازم از سوی وزارت علوم، در سال ۱۳۸۴ جذب دانشجو را به صورت رسمی آغاز کرد. در حال حاضر، دانشکدۀ مجازی علوم حدیث به عنوان بزرگ ترین مرکز آموزش الکترونیکی کشور فعالیت می کند و در چهارمین جشنوارۀ رسانه های دیجیتال موفق به کسب عنوان برترین مرکز آموزش الکترونیکی کشور شد.
مرکز آموزش الکترونیکی دانشگاه علم و صنعت در سال ۱۳۸۳ تأسیس و برای اولین بار در کشور، اقدام به جذب دانش پذیر به صورت فراگیر در مقطع کارشناسی با ظرفیت ۲۲۴ نفر با استفاده از مزیت ها و ظرفیت های آموزش الکترونیکی (E – Learnig) نمود. در بهمن ماه سال ۱۳۸۴ نیز برای اولین بار در ایران، اقدام به جذب دانشجو به صورت فراگیر با ظرفیت ۲۵۱ نفر در مقطع کارشناسی ارشد با بهره گیری از آموزش کاملاً الکترونیک نمود. در سال 1388 دانشگاه علم صنعت اولین دانشجو در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد را از راه کنکور سراسری جذب نمود.
دانشگاه های مجازی ایران
دولتی:
دانشگاه الکترونیکی علم صنعت ایران
دانشگاه الکترونیکی تهران (شهید چمران)
دانشگاه الکترونیکی خواجه نصیر الدین طوسی
دانشگاه الکترونیکی امیر کبیر
دانشگاه الکترونیکی شیراز (دانشکده آموزشهای الکترونیکی)
دانشگاه الکترونیکی تبریز
دانشگاه الکترونیکی تربیت معلم آذربایجان
خصوصی:
دانشگاه الکترونیکی مهرالبرز
دانشگاه الکترونیکی نور طوبی
دانشگاه الکترونیکی علوم حدیث.
سعیدی محرم